Ülkelerin sürdürülebilir kalkınma ve refah hedeflerini gerçekleştirebilmeleri açısından oldukça önemli olan ‘girişimcilik’ olgusunun kamuoyu tarafından gün geçtikçe daha iyi anlaşılması, dünya genelinde girişimciliğe yönelik ilgiyi önemli ölçüde artırıyor. Dolayısıyla iş dünyası, akademi ve politika yapıcılar bir araya gelerek girişimcilik alanında çeşitli araştırmalar, çalışmalar ve iş birlikleri yürütüyor. Küresel Girişimcilik ve Kalkınma Enstitüsü (GEDI) tarafından hazırlanan Küresel Girişimcilik Endeksi, İngilizce kısa adıyla GEI, bahsi geçen çalışmalara verilebilecek önemli örneklerin başında geliyor. Küresel Girişimcilik Endeksi’ne ve bize anlattıklarına yakından bakalım!

KÜRESEL GİRİŞİMCİLİK ENDEKSİ NEDİR?

GEDI tarafından başlatılan Küresel Girişimcilik Endeksi (GEI), 137 ülkedeki girişimcilik ekosistemini inceleyen önemli bir endeks çalışması… GEI, Küresel Girişimcilik Monitörü (GEM), Dünya Ekonomik Forumu (WEF) ve Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın (OECD) aralarında yer aldığı birçok uluslararası kuruluş ve organizasyondan temin ettiği verileri bir çatı altında toplayarak girişimcilik ekosistemini ve ekosistemi oluşturan bileşenleri bütüncül bir yaklaşımla analiz eder.

GİRİŞİMCİLİĞİ VE GİRİŞİM EKOSİSTEMİNİ NASIL ÖLÇER?

Küresel Girişimcilik Endeksi, nüfusun girişimciliğe yönelik tutumları, yetenekleri ve istekleri hakkında çeşitli kaynaklardan elde ettiği verileri sosyal, ekonomik, kültürel norm ve tercihlerle birlikte değerlendirir. GEI; girişimciliği ve girişimcilik ekosisteminin kapsamını ölçmek için üç ana başlık ve 14 alt başlıktan yararlanıyor. Alt başlıklar; kurumsal ve bireysel değişkenlerden oluşuyor ve 0 ila 1 puan arasında değerlendirilir.

TÜRKİYE, ENDEKSİN NERESİNDE?

GEDI, son GEI raporunu 2019 yılında yayınlandı. Bu nedenle ülkemize ilişkin en güncel verilerin 2019 yılına ait olduğuna dikkatinizi çekmek isterim. Türkiye, 2019 yılı Küresel Girişimcilik Endeksi’nde 39.8 puan ile 44’üncü sırada yer aldı. Girişim ekosistemimizin sahip olduğu puanları ana başlıklar ve alt başlıklar halinde inceleyelim.

Ana Başlıklar:

Girişimcilik tutumları, girişimcilik yetenekleri, girişimcilik hedefleri.

Girişimcilik Tutumları:

Toplumsal olarak girişimciliğe ilişkin tutumları inceler.

ALT BAŞLIKLAR

1-Fırsat algısı: Kişilerin girişimciliği fırsat olarak algılama potansiyeline odaklanır. Fırsatın farkında olma ve pazarın kümelenme durumunu değerlendirir. Puanımız 0.34

2-Girişimcilik yeteneği: Kişilerin girişim başlatma becerilerini eğitim kalitesi ile ele alır. Puanımız: 0.64

3-Risk alma algısı: Girişimlerin

başarısızlık endişesini değerlendirir. Puanımız: 0.25

4-Ağ oluşturma: Girişimcilerin kaynaklara erişimi ve ekosistem paydaşlarının etkileşim düzeyini irdeler. Puanımız: 0.44

5- Kültürel destek: Nüfusun girişimciliği, kariyer olarak nasıl konumlandırdığı ile ilgilenir. Puanımız: 0.33

GİRİŞİMCİLİK YETENEKLERİ: Yeni girişimlere ilişkin faaliyetleri yetenek bazında inceler.

6-Fırsat başlatma: İnovasyon odaklı girişim kurmak isteyen kişilerin varlığı irdelenir. Ekonomik özgürlük ve fırsat motivasyonu tarafından şekillenir. Puanımız: 0.34

7-Teknolojiye yatkınlık: İş kurma faaliyetlerinde teknolojinin yoğunluk düzeyini ifade eder. Puanımız: 0.62

8-İnsan kaynağı: Girişimcilerin eğitim düzeylerini ve kalitesini ele alır. Puanımız: 0.39

9-Rekabet: Girişimlerin ürettiği ürün/hizmetlerin ve faaliyet gösterdiği pazarın eşsizliği değerlendirilir. Rekabet düzenlemelerinin etkinliği de dahil edilir. Puanımız: 0.31

GİRİŞİMCİLİK HEDEFLERİ:

Yeni girişimlere ilişkin faaliyetleri girişimcilik hedefleri açısından inceler.

10-Ürün yeniliği: Girişimlerin yeni ürün üretme eğilimleriyle faaliyet gösterdikleri ülkelerin teknoloji transfer kapasitesini ifade eder. Puanımız: 0.72

11-Süreç yeniliği: Girişimlerin yeni teknolojileri kullanma eğilimi, ilgili ülkenin Ar-ge için yapmış olduğu gayrisafi yurt içi harcama ve uygulamalı araştırma yürütme kapasitesi bir arada değerlendirilir. Puanımız: 0.38

12-Yüksek büyüme: 10 kişinin üzerinde istihdam sağlayan, beş yıl içerisinde yüzde 50 oranından daha fazla büyümeyi planlayan girişimlerin oranı, girişim sermayesinin erişilebilirliği ve iş stratejisinin karmaşıklığı bir arada değerlendirilir. Puanımız: 0.75

13-Uluslararasılaşma: Girişimcilerin uluslararasılaşma düzeyini, ihracat potansiyellerini ve ülkelerin ekonomik karmaşıklık seviyelerini bir arada değerlendirir. Puanımız: 0.39

14-Girişim sermayesi: Girişimlere yapılan bireysel yatırımları ve ülkedeki sermaye piyasalarının derinliğini ifade eder. Puanımız: 0.76

DİJİTAL PLATFORM ENDEKSİ

Konuya ilgi duyan okurlarımız https://thegedi.org/ internet adresini ziyaret ederek GEI raporlarına ve yukarıdaki alt başlıkların detaylarına erişebilirler. Bunun yanı sıra Küresel Girişimcilik ve Kalkınma Enstitüsü, 2020 yılı itibariyle küresel çapta dijital platform şirketlerinin de bir bileşen olarak yer aldığı dijital girişimcilik ekosistemini incelemeye karar vererek Dijital Platform Endeksi’ni (DPE) oluşturdu. DPE dijitalleşen dünyada küresel platform oluşturma potansiyelini de öne çıkararak GEI’nin de bir adım önüne geçmiş oldu. DPE’yi ilerleyen dönemde bir başka yazıda ele alıp sizlerle paylaşmak isterim.

MİKRO VE MAKRO DÜZEYDE ELE ALINMASI GEREKEN BİR KONU

Bir ülkenin girişim ekosistemini bütüncül bir bakış açısıyla ele almak, çoğu zaman tahmin edilenden daha karmaşık ve zor olabiliyor. Girişim ekosisteminin geliştirilmesi için incelenmesi gereken hususlar, endeksin ele aldıkları ile sınırlı kalmamalı. Girişimciliği geliştirmek için genel bir yaklaşım olarak için birçok ülkede devletten vergi indirimleri ve teşvikler istenir. Devletimiz de özellikle son yıllarda bu anlamda hemen hemen tüm sektör ve bölgeleri teşvik yağmuruna tutmaktadır. Ancak endeksten de anlaşılacağı üzere vergi ve teşvik politikaları, ekosistemin başarıya ulaşmasındaki faktörlerin yalnızca küçük bir kısmını oluşturuyor. Girişim ekosistemi, mikro ve makro düzeyde tüm paydaşların katılımı ile kapsamlı bir şekilde ele alınması gereken bir konu… Girişimciliğin geliştirilmesi ve küresel girişimler çıkartabilmemiz için GEI ve benzer çalışmaların da katkıları ile bu hedefe yönelik olarak ülke kaynaklarının daha etkin ve verimli kullanılması sağlanmalı.